04-Ο κάπρος του Ερύμανθου
Ο Ερύμανθος είναι ένα βουνό που βρίσκεται στα σύνορα της Αρκαδίας και της Ηλείας. Στα μέρη εκείνα ζούσε ένα φοβερό αγριογούρουνο που ήταν γνωστό με το όνομα : "Ο κάπρος του Ερύμανθου". Ήταν πελώριο, με τρομερούς χαυλιόδοντες και κατέστρεφε τα σπαρτά των γεωργών. Πολλοί κυνηγοί προσπάθησαν να το σκοτώσουν μα δεν τα κατάφεραν. Αρκετοί μάλιστα από αυτούς βρήκαν τραγικό θάνατο από τα κοφτερά δόντια του κάπρου. Αυτόν τον κάπρο διάλεξε για τον τέταρτο άθλο του Ηρακλή ο Ευρυσθέας.
-Θέλω να μου φέρεις τον κάπρο του Ερύμανθου ζωντανό στην Τίρυνθα, του είπε. Μόνο έτσι θα πιστέψω ότι τον νίκησες.
Κι είχε το λόγο του που ζητούσε τον κάπρο ζωντανό ο Ευρυσθέας.
"Στον Ηρακλή είναι εύκολο να σκοτώσει τον κάπρο με τα βέλη ή με το ρόπαλό του, σκέφτηκε πονηρά. Για να τον πιάσει όμως ζωντανό, πρέπει να παλέψει μαζί του, οπότε ο κάπρος θα τον σκοτώσει οπωσδήποτε."
Έτσι, ξεκίνησε ο Ηρακλής για τον τέταρτο άθλο του. Άφησε την Τίρυνθα και χρειάστηκε να ταξιδέψει πολλές μέρες ώσπου να φτάσει τον Ερύμανθο. Σ' ένα από τα πυκνά δάση του βουνού κατοικούσαν μερικοί κένταυροι. Οι κένταυροι ήταν από την μέση κι απάνω άνθρωποι κι από τη μέση και κάτω άλογα.
Ο Ευρυσθέας ήξερε ότι σ' εκείνη την περιοχή που βρισκόταν ο κάπρος, ζούσαν οι κένταυροι. Ήξερε ακόμα ότι οι κένταυροι μισούσαν τους ανθρώπους.
"Είναι αδύνατο να μου φέρει ζωντανό τον κάπρο-σκέφτηκε με πονηριά ο βασιλιάς της Τίρυνθας-γιατί ίσως δεν προλάβει να τον βρει. Θα συναντήσει στο δρόμο του τους φοβερούς κενταύρους και δεν θα καταφέρει να βγει ζωντανός από τα χέρια του. Θα τον σκοτώσουν οπωσδήποτε ,έτσι όπως έχουν σκοτώσει τόσους και τόσους που ξεγελάστηκαν και μπήκαν στην περιοχή τους.
Όμως, κι εδώ έπεσε έξω ο Ευρυσθέας. Γιατί ένας κένταυρος, που ονομαζόταν Φόλος, δέχτηκε με χαρά να φιλοξενήσει τον Ηρακλή στη σπηλιά του. Στη θράκα μιας φωτιάς έψησε κρέας για τον ξένο του, ενώ εκείνος το έτρωγε ωμό. Στο βάθος της σπηλιάς υπήρχε μια στάμνα με μυρωδάτο κρασί. Άνοιξαν τη στάμνα και άρχισαν να πίνουν. Άλλα ήταν τόσο δυνατή η μυρωδιά του κρασιού, που οι άλλοι κένταυροι την πήραν είδηση κι έτρεξαν να πιουν κι εκείνοι. Κι επειδή το κρασί δεν ήταν αρκετό, οι κένταυροι πάνω στο θυμό τους αποφάσισαν να σκοτώσουν το Φόλο και τον Ηρακλή. Άρχισε τότε μια άγρια μάχη ανάμεσά τους. Ο Ηρακλής κατάφερε να συντρίψει τους κενταύρους, αλλά στη μάχη σκότωσε κατά λάθος με ένα δηλητηριασμένο, από το αίμα της Ύδρας, βέλος του τον φίλο του Φόλο.
Με το ξημέρωμα της άλλης μέρας ο Ηρακλής, αφού έθαψε το Φόλο, ξεκίνησε να βρει το επικίνδυνο κάπρο.
Χρειάστηκε να ψάξει αρκετές ώρες. Σε μια χιονισμένη πλαγιά κατάφερε να βρει τα ίχνη του αγριόχοιρου. Τ' ακολούθησε και σε λίγο βρέθηκε μπροστά του. Ο κάπρος του Ερύμανθου, όταν είδε τον Ηρακλή, έτρεξε να ξεφύγει. Αλλά ο ήρωάς μας, που κρατούσε ένα σχοινί, το πέταξε με τέχνη και η θηλιά του γράπωσε τον κάπρο στο κεφάλι. Η θηλιά σφίχτηκε γύρω από το λαιμό του και τον κράτησε ακίνητο. Έτσι ο Ηρακλής, αφού έδεσε και τα πόδια του κάπρου, τον φόρτωσε στην πλάτη του και ξεκίνησε για την Τίρυνθα. Όταν τον είδε ο Ευρυσθέας λίγες μέρες αργότερα να φτάνει στο παλάτι με τον κάπρο στον ώμο του δεν πίστευε στα μάτια του. Ακόμα μια φορά ο Ηρακλής είχε ξεφύγει από τον κίνδυνο. Ακόμα μια φορά τον είχε βοηθήσει η τύχη του.
Αυτήν την περίοδο, λέγεται ότι ο Ηρακλής πήρε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία, στην οποία είχαν συμμετάσχει οι περισσότεροι ήρωες της εποχής, με επικεφαλής τον Ιάσονα. Επειδή όμως το θεϊκό βάρος του Ηρακλή καθυστερούσε την πλεύση της Αργώς, οι σύντροφοί του τον εγκατέλειψαν στη Μικρά Ασία. Ένας άλλος μύθος λέει ότι στα παράλια της Μυσίας ο Ύλας, ένας φίλος του Ηρακλή, βγήκε να βρει νερό. Συνάντησε μια πηγή, αλλά εκεί παρασύρθηκε από τις νύμφες του νερού στο βάθος της πηγής. Ο Ηρακλής ήταν απαρηγόρητος και άρχισε να ψάχνει παντού να τον βρει. Άδικα όμως. Οι Αργοναύτες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον ήρωα και να συνεχίσουν χωρίς αυτόν το ταξίδι τους.