Γοργόνες

Ο Μύθος των Γοργόνων μας λέει ότι επρόκειτο για τρεις τερατώδεις αδερφές. Η πιο γνωστή από τις τρεις ήταν η Μέδουσα, της οποίας το γεμάτο φίδια, αντί για μαλλιά,κεφάλι ήταν τόσο φρικαλέο στην εμφάνιση, που όποιος το κοίταζε μεταμορφωνόταν σε πέτρα.

Οι Γοργόνες ήταν τρίδυμες. Γονείς τους ήταν τα αδέρφια Φόρκυς και Κητώ, που ήταν θαλάσσιες θεότητες και είχαν κόρες και τις Γραίες, μια άλλη ομάδα τριδύμων που γεννήθηκαν γριές και μοιράζονταν ένα μάτι κι ένα δόντι. Σύμφωνα με τον Ησίοδο, οι δύο από τις Γοργόνες, η Σθενώ και η Ευρυάλη ήταν αγέραστες και αθάνατες. Η Τρίτη πιο διάσημη αδερφή ήταν η Μέδουσα. Ήταν θνητή και είχε ένα βίαιο τέλος. Οι καλλιτέχνες απεικόνιζαν τις Γοργόνες σαν αλλόκοτα πλάσματα με φίδια αντί για μαλλιά, με σατανικά χαμόγελα ή με εκφράσεις όπως κραυγές τρόμου. Τις φαντάζονταν να έχουν χαυλιόδοντες αγριόχοιρου, μπρούτζινα χέρια και χρυσά φτερά.

Σύμφωνα με μια εκδοχή του μύθου η Μέδουσα, αρχικά ήταν μια πανέμορφη ιέρεια στη δούλεψη της θεάς Αθηνάς, όταν της επιτέθηκε ερωτικά ο θεός Ποσειδώνας. Η Αθηνά εξοργίστηκε από την ιεροσυλία, αλλά δεν είχε τη δύναμη να εκδικηθεί απευθείας τον θεό της θάλασσας. Έτσι πήρε εκδίκηση έμμεσα, μεταμορφώνοντας τη Μέδουσα στη φρικτή Γοργόνα. Σύμφωνα με ένα ελαφρώς διαφορετική εκδοχή της ιστορίας η Αθηνά μεταμόρφωσε τη Μέδουσα σε τέρας όταν εκείνη υπερηφανεύτηκε ότι ήταν ομορφότερη από τη θεά που υπηρετούσε. Την περίπτωση αυτή του καυχήματος πριν την τιμωρία (δηλαδή της ύβρεως που τελικά τιμωρείται) τη συναντούμε αρκετά συχνά στην ελληνική μυθολογία. Ο Φόνος της Μέδουσας

Ο Πολυδέκτης, βασιλιάς της Σερίφου, είχε ερωτευτεί την πριγκίπισσα Δανάη, όμως για να την παντρευτεί θα έπρεπε πρώτα να ξεφορτωθεί τον γιο της Περσέα, που ήταν γιος του Δία. Έτσι τον διέταξε να του φέρει το κεφάλι της Μέδουσας ως γαμήλιο δώρο. Ο βασιλιάς πίστευε ότι τον έστελνε σε σίγουρο θάνατο, αφού η Γοργόνα θα μετέτρεπε τον Περσέα σε πέτρα.

Προτού ο Περσέας συναντήσει τη Μέδουσα, έπρεπε να αντιμετωπίσει τις Γραίες, που το κύριο καθήκον τους ήταν να φράσσουν το δρόμο που οδηγούσε στις αδερφές τους, τις Γοργόνες. Ο Περσέας έκλεψε το μοναδικό τους μάτι και δόντι και τις εκβίασε να του αποκαλύψουν την τοποθεσία των Γοργόνων, η οποία ήταν στη μακρινή δύση εκεί που έδυε ο ήλιος και βρισκόταν η πύλη στον Κάτω Κόσμο. Οι θεοί εξόπλισαν τον Περσέα με ότι χρειαζόταν για να ολοκληρώσει τον άθλο του. Του έδωσαν την περικεφαλαία Άδη, που τον έκανε αόρατο, τα φτερωτά σανδάλια του αγγελιοφόρου θεού Ερμή, τον μαγικό σάκο για το κεφάλι της Μέδουσας κι ένα κυρτό ξίφος σαν δρεπάνι.Ο Περσέας χρησιμοποίησε τα φτερωτά του σανδάλια για να πετάξει επάνω από τον Ωκεανό στην πατρίδα των Γοργόνων. Με συμβουλή της Αθηνάς, πλησίασε τη Μέδουσα βηματίζοντας προς τα πίσω, για να μη βλέπει κατευθείαν το τέρας, παρά μόνο σαν είδωλο μέσα στην γυαλισμένη του ασπίδα. Ο Περσέας έτσι αποκεφάλισε τη Μέδουσα στον ύπνο της, έβαλε το κομμένο κεφάλι στο σάκο του, και δραπέτευσε από την οργή της Σθενούς και της Ευρυάλης, με τα φτερωτά σανδάλια και την περικεφαλαία της αορατότητας. Σε αυτό το σημείο υπάρχει ο μύθος ότι δύο παιδιά του Ποσειδώνα ξεπήδησαν από το αίμα της Μέδουσας. Αυτά ήταν ο Πήγασος, ένα φτερωτό άλογο και ο Χρυσάωρ που ήταν γίγαντας με ένα χρυσό σπαθί (από τις λέξεις χρυσός + άορ = σπαθί).

Το κεφάλι της Μέδουσας ήταν ένα πανίσχυρο όπλο για τον Περσέα. Όταν ερωτεύτηκε την Ανδρομέδα και την έσωσε από το θαλάσσιο τέρας, μεταμόρφωσε τον μνηστήρα της και τους ακολούθους του σε πέτρα για να μπορέσει να την παντρευτεί. Ελευθέρωσε την μητέρα του, Δανάη, από τη σατανική παγίδα του Πολυδέκτη μετατρέποντας εκείνον και τους υποστηρικτές του σε πέτρα. Στη συνέχεια έκανε τον αδερφό του Πολυδέκτη, τον Δίκτη, βασιλιά της Σερίφου. Λέγεται ότι ο Περσέας χρησιμοποίησε τη δύναμη της Μέδουσας, για να μετατρέψει και τον Άτλαντα σε πέτρα, για να λυτρώσει τον Τιτάνα από το αιώνιο βάρος του ουρανού. Τελικά ο Περσέας δώρισε το κεφάλι της Μέδουσας στη θεά Αθηνά, η οποία το τοποθέτησε είτε στην αιγίδα της (ασπίδα) είτε στο θώρακα της πανοπλίας της ως σύμβολο της προστατευτικής της ισχύος.Οι Γοργόνες ως σύμβολα.

Η εικόνα με τις Γοργόνες εμφανίζεται συχνά σε αρχαίους ελληνικούς ναούς, σε νομίσματα και αγγεία. Πολλοί μελετητές πιστεύουν ότι η ομοιότητά τους με τέρατα είχε στόχο να ξορκίζει το κακό. Υπάρχουν και άλλες ερμηνείες. Κάποιοι σχολιάζουν τη Γοργόνα ως σύμβολο της θηλυκής δύναμης. Το πρόσωπο της απεικονίζει την κραυγή του πόνου της γέννας, ενώ η ικανότητά της να μεταμορφώνει σε πέτρα αντιπροσωπεύει τις καταστροφικές ικανότητας των μοχθηρών γυναικών. Βάζοντας το κεφάλι του τέρατος στην πανοπλία της, η Αθηνά δαμάζει και τιθασεύει την άγρια στοιχειώδη δύναμη της Γοργόνας.

mythologicon.blogspot.com