Αινείας
Ο Αινείας ήταν Τρώας ήρωας της Ελληνικής μυθολογίας, ένας πρίγκιπας γιος του θνητού Αγχίση και της θεάς Αφροδίτης. Επιπλέον ο Αινείας ήταν ο θρυλικός γενάρχης της Ρωμαϊκής φυλής.Αν και η Τροία βρισκόταν στην Μικρά Ασία, ήταν πλήρως επηρεασμένη από την Ελλάδα, τον ελληνικό πολιτισμό, καθώς ήταν παλιά εμπορική αποικία των Ελλήνων στην περιοχή. Έτσι παρόλο που από πολλούς οι Τρώες δεν θεωρούνταν Έλληνες, ωστόσο παντρεύονταν Έλληνες, είχαν ελληνικά ήθη και έθιμα, μιλούσαν ελληνικά, λάτρευαν τους ίδιους θεούς, ακόμα και η βασιλική τους γενιά καταγόταν από τον βασιλιά των θεών, το Δία. Ο Αινείας λέγεται ότι ήταν γιος της θεάς Αφροδίτης. Η κύρια πηγή των ιστοριών του Αινεία είναι η Αινειάδα, που έγραψε ο Ρωμαίος ποιητής Βιργίλιος, αλλά υπήρχαν και πολλοί άλλοι παλιότεροι θρύλοι στον ελληνικό κόσμο.
Η Αφροδίτη δεν επέλεξε τον Αγχίση ως εραστή. Το «προξενιό» κανόνισε ο Δίας σαν τιμωρία, επειδή την κατηγόρησε ότι χρησιμοποίησε την δύναμή της επάνω του για να ερωτευτεί θνητές γυναίκες. Η Αφροδίτη ντρεπόταν γι’αυτήν της την ένωση. Απαγόρευε στον Αγχίση να μιλά γι’αυτό, αλλά ορκίστηκε ότι ο γιος τους θα γινόταν ένας μεγάλος ήρωας. Μετά τη γέννηση του Αινεία, τον φρόντισαν νύμφες, οι οποίες τον ανέθρεψαν μέχρι που μεγάλωσε αρκετά για να γίνει πολεμιστής.
Ο Αινείας ενηλικιώθηκε στην έναρξη του Τρωικού πολέμου. Υπάρχει η άποψη ότι ο Αινείας όπως και άλλοι ήρωες, συμπεριλαμβανομένων του Αχιλλέα και του Οδυσσέα, είναι μεταβατικές φιγούρες που στέκονται στο χείλος μιας αλλαγής στην κουλτούρα των ανθρώπων. Μετά τον Τρωικό Πόλεμο, οι ημίθεοι όπως ο Αινείας και ο Αχιλλέας θα έπαυαν να επηρεάζουν τις τύχες των εθνών, αλλά και ο κόσμος δεν θα «κατοικούταν» πλέον από τα υπερφυσικά τέρατα και τις μάγισσες που αντιμετώπιζαν ο Αινείας και ο Οδυσσέας στα ταξίδια τους.
Όταν οι Αχαιοί πολιορκούσαν την Τροία, ο Αινείας βοήθησε την υπεράσπιση της πόλης ως αρχηγός μιας ομάδας συμμάχων των Τρώων που ονομάζονταν Δάρδανοι. Ήταν ένας από τους πιο ανδρείους υπερασπιστές της Τροίας, αν και αναγκάστηκε σε φυγή από τον υπέρτατο Έλληνα πολεμιστή, τον Αχιλλέα, όταν σε περισσότερες από μια περιπτώσεις γλύτωσε τον θάνατο με την παρέμβαση των θεών.Αν και ο Αινείας και ο Πρίαμος ήταν στην ίδια πλευρά, υπήρχε τριβή μεταξύ τους. Η μεταξύ τους αντιπάθεια οφείλεται στην πρόταση που είχε κάνει ο Αινείας, να συνθηκολογήσουν οι Τρώες με τους Αχαιούς. Σε κάθε περίπτωση όταν οι Αχαιοί εισέβαλαν στην Τροία ο Αινείας, αντίθετα με άλλους Τρώες πολεμιστές, είτε διέφυγε είτε του επετράπη να φύγει. Ο ήρωας παίρνοντας τον ηλικιωμένο πατέρα του στους ώμους, και τον μικρό του γιο Ασκάνιο από το χέρι, οδήγησε μια ομάδα επιζώντων μακριά από την κατεστραμμένη πόλη. Ωστόσο μέσα στη σύγχυση έχασε την γυναίκα του, Κρέουσα.
Οι περιπλανήσεις στην Μεσόγειο
Οι Τρώες φυγάδες περιπλανήθηκαν για χρόνια σε αναζήτηση για μια νέα πατρίδα. Όπως και κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου, η θεά Αφροδίτη τους βοηθούσε, ενώ αντίθετα η θεά Ήρα συνέχισε τον πόλεμο εναντίον των Τρώων. Στη διάρκεια των ταξιδιών αυτών οι Τρώες υπέφεραν, μερικοί πέθαναν, εξαιτίας των καταιγίδων και των κακουχιών, ενώ απέτυχαν αρκετές φορές να ιδρύσουν μια νέα πόλη. Συνάντησαν και άλλους επιζήσαντες από την Τροία, που όμως δεν μπορούσαν να διαφύγουν από την τραγική της μοίρα.
Σύμφωνα με τις ιστορίες, οι Τρώες αρχικά προσπάθησαν να ιδρύσουν την πόλη Αινεία στην Θράκη, αλλά τους απέτρεψαν να το κάνουν τρομακτικοί οιωνοί. Όταν σάλπαραν και πάλι έφτασαν στο νησί της Δήλου. Εκεί τους συμβούλεψε το μαντείο του Απόλλωνα, να βρουν την «πρώτη τους Μητέρα». Ο Αγχίσης συμπέρανε ότι μάλλον εννοούσε το νησί της Κρήτης, την αρχική πατρίδα της βασιλικής γενιάς των Τρώων. Όταν έφτασαν εκεί, οι Τρώες επιχείρησαν να ιδρύσουν μια πόλη με την ονομασία Πέργαμο όπως λεγόταν παλιά η Τροία. Ωστόσο όταν οι Τρώες χτυπήθηκαν από λοιμό, αντιλήφθηκαν ότι μάλλον επρόκειτο για την πρώτη πατρίδα μιας άλλης μεριάς της βασιλικής οικογένειας, που καταγόταν από την Ιταλία.
Ταξιδεύοντας προς τη δύση, οι Τρώες σταμάτησαν στα νησιά όπου αντιμετώπισαν τις Άρπυιες, τα θηλυκά φοβερά τέρατα που είχαν πολεμήσει με τον Ιάσονα και τους Αργοναύτες. Συνεχίζοντας το ταξίδι τους βρέθηκαν στο Άκτιο, στην δυτική ακτή της Ελλάδας, όπου έκαναν αθλητικούς αγώνες προς τιμήν του Απόλλωνα. Το επόμενο βήμα του ταξιδιού τους έφερε στο Βουθρωτό της βορειοδυτικής Ελλάδας, εκεί όπου συνάντησαν τον μάντη Έλενο, τον μόνο εν ζωή γιο του Πριάμου. Ο Έλενος έδωσε στον Αινεία σημαντικές πληροφορίες για το υπόλοιπο του ταξιδιού του. Πλέοντας για τη Σικελία, οι Τρώες ξεγέλασαν του Κύκλωπες και απέφυγαν την Σκύλλα και τη Χάρυβδη, που είχαν δημιουργήσει προβλήματα και στον Οδυσσέα. Στην επόμενη στάση, το Δρέπανο, ο Αγχίσης πέθανε από φυσικά αίτια. Καθώς έπλευσαν στην κυρίως χώρα της Ιταλίας, η θεά Ήρα έστειλε τρομερή θύελλα που βύθισε πολλά πλοία των Τρώων, ενώ τα υπόλοιπα παρασύρθηκαν στην Καρχηδόνα, στις ακτές της σύγχρονης Τυνησίας.
Στην βόρεια Αφρική οι Τρώες δέχτηκαν πρόσκληση να ενωθούν με μια αποικία των Φοινίκων, που κυβερνούσε η βασίλισσα Διδώ. Ο Αινείας ερωτεύτηκε τη Διδώ, όμως οι θεοί του γνωστοποίησαν ότι η μοίρα των Τρώων δεν ήταν να ενωθούν με τους Φοίνικες, αλλά με τους Ιταλούς. Έτσι ο Αινείας με μεγάλη απροθυμία σάλπαρε μακριά. Έφυγε στη μέση της νύχτας, ενώ όταν η Διδώ το έμαθε ορκίστηκε αιώνια διαμάχη των Καρχηδονίων με τους μελλοντικούς Ρωμαίους, και στη συνέχεια αυτοκτόνησε.
Οι Τρώες έφτασαν και πάλι στην Ιταλία. Επιστρέφοντας αρχικά στην Σικελία, έκαναν επικήδειους αθλητικούς αγώνες στον Αγχίση. Μετά τους αγώνες οι Τρωάδες, κουρασμένες από την περιπλάνηση, έβαλαν φωτιά στα πλοία, αλλά ο Αινείας προσευχήθηκε στο Δία, να στείλει βροχή έτσι ώστε μόνο τέσσερα σκάφη κάηκαν. Φτάνοντας στην Κύμη (κοντά στην σύγχρονη Νάπολη) ο Αινείας συμβουλεύτηκε την μάντισσα Σίβιλλα η οποία τον έστειλε στον Κάτω Κόσμο, αφού πρώτα τον οδήγησε να φέρει ένα χρυσό κλαδί από ένα ιερό δάσος. Στον Κάτω Κόσμο ο Αινείας αντιμετώπισε τα φαντάσματα των πρώην αντιπάλων και συμμάχων του, καθώς και τη σκιά του πατέρα του, που του έδειξε το ένδοξο μέλλον της Ρώμης. Καθοδηγούμενοι από τον Αγχίση και άλλους θεϊκούς οιωνούς οι Τρώες επέμειναν μέχρι που βρήκαν τις εκβολές του ποταμού Τίβερη.
Πλησιάζοντας το τέλος του ταξιδιού
Αν και είχαν φτάσει την γη της «επαγγελίας», τα βάσανα των Τρώων δεν είχαν τελειώσει. Ο Αινείας προσπάθησε να κάνει μια συνθήκη με τους κατοίκους της περιοχής του Τίβερη, τους Λατίνους, των οποίων ο βασιλιάς Λατίνος ήταν ελληνικής καταγωγής. Ο Λατίνος αρχικά συμφώνησε σε μια συμμαχία, και υποσχέθηκε την κόρη του Λαβίνια στον Αινεία. Όμως την είχε νωρίτερα τάξει στον Τούρνο, πρίγκιπα των Ρουτύλων, ο οποίος οδηγούμενος από την Ήρα απείλησε με πόλεμο. Τότε ο Αινείας βρήκε σύμμαχο τον βασιλιά Εύανδρο, μιας άλλης ελληνικής αποικίας Αρκάδων που είχαν εγκατασταθεί κοντά στην μελλοντική τοποθεσία της Ρώμης.
Ο πόλεμος ξέσπασε. Στην μια πλευρά ο Τούρνος ηγούταν μιας συμμαχίας Λατίνων, των Ρουτύλων και των Ετρούσκων υπό τον τύραννο Μεζέντιο. Εναντίον τους ήταν ο Αινείας με τους Τρώες και τους συμμάχους τους, συμπεριλαμβανομένων των Αρκάδων του Εύανδρου και μιας άλλης ομάδας Ετρούσκων με βασιλιά τον Τάρχονα. Πολλοί σκοτώθηκαν και από τις δύο πλευρές, όπως ο γιος του Εύανδρου Πάλλας και τα δύο γενναία αδέρφια Νίσος και Ευρύαλος από τους Τρώες. Σκοτώθηκαν επίσης ο Μεζέντιος και η Καμίλλα, μια πολεμίστρια των Λατίνων. Στη διάρκεια των μαχών ο Τούρνος προσπάθησε να βάλει φωτιά στα ελληνικά πλοία. Ωστόσο η Ήρα, οργισμένη επειδή τα πλοία ήταν φτιαγμένα από ιερά ξύλα από τα δάση της, παρακάλεσε τον Δία, που μεταμόρφωσε τα πλοία σε θαλάσσιες νύμφες.
Ο Θάνατος ενός ήρωα
Οργισμένος από το θάνατο του Πάλλαντα, ο Αινείας σκότωσε τον Τούρνο στη μάχη. Με τον υπέρμαχό τους πολεμιστή νεκρό η συμμαχία των Λατίνων διαλύθηκε και ικέτεψε για ειρήνη. Η Ήρα επιτέλους δέχτηκε την παρουσία των Τρώων στον Τίβερη. Ο Αινείας παντρεύτηκε την Λαβίνια, που για κάποιους έγινε μητέρα του Ιούλου. Ίσως ήταν και μητέρα της κόρης του Αινεία Ίλιας. Ο Αινείας βασίλεψε έναν λαό ανάμεικτο με Τρώες και Ιταλούς και ίδρυσε μια νέα πόλη το Λαβίνιο, κοντά στη μελλοντική τοποθεσία της Ρώμης, η οποία εγκαθιδρύθηκε αργότερα από τους απόγονους του Αινεία, Ρώμο και Ρωμύλο.
Ο Αινείας πέθανε μόλις τρία χρόνια μετά την άφιξή του στην Ιταλία. Κάποιες εκδοχές λένε ότι σκοτώθηκε στη μάχη, ενώ άλλες, ότι απλά εξαφανίστηκε μετά την νίκη του. Μετά το θάνατό του, η Αφροδίτη παρακάλεσε τους άλλους θεούς και έκαναν αθάνατο το γιο της, όπως έγινε με άλλους ήρωες σαν τον Ηρακλή.