Δάφνη
Η Δάφνη ήταν μια νύμφη που αγαπήθηκε από τον θεό Απόλλωνα. Ο Απόλλων την κυνηγούσε μέσα στο δάσος, αλλά όταν ήταν έτοιμος να την πιάσει, η Δάφνη μεταμορφώθηκε σε ένα δέντρο δάφνης. Στην εποχή μας ένα δάφνινο στεφάνι είναι σύμβολο επιτυχίας και ακολουθεί την παράδοση που ξεκίνησε στην αρχαία Ελλάδα, όταν οι νικητές σε ένα αγώνισμα ή μουσικό διαγωνισμό βραβεύονταν με στεφάνια δάφνης σε αγώνες προς τιμήν του Απόλλωνα.
Η νύμφη Δάφνη ήταν κόρη ενός ποταμίσιου θεού, είτε του Λάδωνα της Αρκαδίας ή του Πηνειού στην Θεσσαλία και σύμφωνα με όλες τις αναφορές ήταν εξαιρετικά όμορφη. Υπάρχουν δύο ιστορίες που έχουν πρωταγωνίστρια την Δάφνη, όπου και στις δύο ο Απόλλων, ήταν βαθιά ερωτευμένος μαζί της. Παρόλο που η αγάπη του θεού της μουσικής δεν βρήκε ανταπόκριση, οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ο Απόλλων ταυτίστηκε για πάντα με τη Δάφνη, κάνοντας το δέντρο της δάφνης δικό του.
Ο Μεταμφιεσμένος Λεύκιππος
Η λιγότερο γνωστή ιστορία από τις δύο, διαδόθηκε από τον συγγραφέα και γεωγράφο Παυσανία. Στην εκδοχή του μύθου αυτού, ο Λεύκιππος, γιος του βασιλιά Οινόμαου της Ήλιδας, ερωτεύτηκε την Δάφνη από την πρώτη στιγμή που την είδε μέσα στο δάσος κοντά στο βασίλειο του πατέρα του, ήξερε όμως ότι η νύμφη είχε ορκιστεί να παραμείνει ανέγγιχτη από άνδρα. Θέλοντας να μείνει κοντά της ακόμα κι αν εκείνη δεν μπορούσε να ανταποδώσει την αγάπη του, ο Λεύκιππος μεταμφιέστηκε σε γυναίκα με πλεγμένα μακριά μαλλιά. Συναντήθηκε τότε με την Δάφνη, της είπε ότι ήταν μια από τις κόρες του Οινόμαου και ότι ήθελε να πηγαίνει για κυνήγι μαζί με τη Δάφνη και τις υπόλοιπες νύμφες. Η Δάφνη συμφώνησε κι έτσι ο Λεύκιππος αποδείχτηκε εξαιρετικός κυνηγός, που κέρδισε το σεβασμό της.
Μετά από λίγο καιρό ωστόσο, ο Απόλλων, που γνώριζε την απάτη του Λεύκιππου, ζήλεψε και θύμωσε. Ήθελε την Δάφνη για τον εαυτό του και την αποτρέψει από το ερωτευτεί κάποιον άλλον. Μια μέρα κατά τη διάρκεια του κυνηγιού, ο Απόλλων έβαλε στο μυαλό της Δάφνης και των άλλων νυμφών, να κάνουν μπάνιο στον ποταμό Λάδωνα. Όταν οι νύμφες γδύθηκαν, ο Λεύκιππος αρνήθηκε να βγάλει τα ρούχα του. Οι υπόλοιπες νύμφες έπεσαν επάνω του να τον γδύσουν, με αποτέλεσμα να αποκαλυφθεί ότι ήταν άντρας. Εξοργισμένες εκείνες, του επιτέθηκαν και τον σκότωσαν με το δόρυ και τα κυνηγετικά μαχαίρια τους.
Το κυνήγι από τον Απόλλωνα
Ο πιο διάσημος μύθος με την Δάφνη ήταν εκείνος που διηγήθηκε ο ποιητής Οβίδιος. Όταν ο Απόλλων καυχήθηκε ότι ήταν καλύτερος τοξοβόλος από τον Έρωτα, ο θεός της αγάπης του έριξε κρυφά ένα από τα βέλη του. Το βέλος του Έρωτα έκανε τον Απόλλωνα να ερωτευτεί τρελά την Δάφνη. Ο Έρωτας χτύπησε και την Δάφνη με ένα βέλος, αλλά το βέλος δεν ήταν μυτερό και η άκρη του ήταν από μόλυβδο, με αποτέλεσμα να κάνει την νύμφη να απορρίψει τον έρωτα όλων των ανδρών και να επιθυμεί να παραμείνει παρθένα.Ο Απόλλων προσπάθησε να πλησιάσει τη Δάφνη αλλά εκείνη έτρεξε μακριά από τον θεό του φωτός. Ο Απόλλων την κυνήγησε μέσα στο δάσος, τρέχοντας σαν τον άνεμο μέχρι που οι δυο τους έφτασαν στις όχθες του ποταμού Πηνειού. Ο Απόλλων σχεδόν την είχε πιάσει όταν εκείνη προσευχήθηκε στον θεό πατέρα της για βοήθεια. Αμέσως τα πόδια της νύμφης μεταμορφώθηκαν σε ρίζες, το στήθος της σε κορμό δέντρου, τα χέρια της σε κλαδιά και τα μακριά της κυματιστά μαλλιά σε φύλλα. Η Δάφνη είχε μεταμορφωθεί στο δέντρο της δάφνης, το οποίο πήρε τελικά και το όνομα της νύμφης.
Σύμφωνα με τον ποιητή Οβίδιο, ο Απόλλων αγκάλιασε το μικρό δέντρο και φίλησε τον κορμό στο σημείο όπου θα βρισκόταν η καρδιά της Δάφνης. Της μίλησε για μια τελευταία φορά λέγοντάς της: «Αφού δεν μπορείς να γίνεις νύφη μου, θα γίνεις το δέντρο μου». Από εκείνη την στιγμή η δάφνη έγινε ιερή για τον Απόλλωνα και τους ακολούθους του.
Αναπαραστάσεις της Δάφνης και του Απόλλωνα
Λόγω του μύθου της Δάφνης και του Απόλλωνα, ο θεός συχνά απεικονιζόταν να φορά ένα στέμμα από δαφνόφυλλα. Οι ιέρειες του Απόλλωνα στους Δελφούς και σε άλλες ιερές τοποθεσίες του, φορούσαν παρόμοια στέμματα. Οι δελφικές ιέρειες έκαιγαν δάφνες και άλλα φύλλα σαν μέρος της ιεροτελεστίας κατά την οποία αποκάλυπταν τις προφητείες και τους χρησμούς του Απόλλωνα.
Το Δαφναίο ιερό
Κοντά στην αρχαία Αθήνα έστεκε ένα άλσος από δέντρα δάφνης. Το άλσος ονομαζόταν το ιερό του Δαφναίου και ήταν ιερό του Απόλλωνα. Στο 480 π.Χ κατά τους Περσικούς πολέμους, όταν οι στρατιές του βασιλιά Ξέρξη εισέβαλλαν στην ηπειρωτική Ελλάδα, ο Ξέρξης έστησε την χρυσή του σκηνή στο ιερό του Δαφναίου. Ο πέρσης βασιλιάς επέλεξε το ιερό, αφενός λόγω της συμβολικής σημασίας του, αφετέρου επειδή το σημείο εκείνο του έδινε πανοραμική θέα στην τοποθεσία, που είχε υπολογίσει ότι θα γινόταν η τελική ναυμαχία ανάμεσα στον περσικό στόλο και τα υπολείμματα του ελληνικού ναυτικού, στον κόλπο της Σαλαμίνας. Αυτό όμως που συνέβη ήταν ότι τα ελληνικά πλοία, υπό την ηγεσία του ναύαρχου Θεμιστοκλή, περικύκλωσαν και κατέστρεψαν τον περσικό στόλο, σε μια από τις πιο γνωστές ναυμαχίες της Ιστορίας.
Στην εποχή μας, στην τοποθεσία του στο ιερό του Δαφναίου υπάρχει μια ορθόδοξη μονή, η μονή Δαφνίου.
